Kulturka

Walka w pożodze - Ryszard Białous

Wspomnienia z Powstania Warszawskiego dowódcy legendarnego harcerskiego batalionu Armii Krajowej 'Zośka', kpt. Ryszarda Białousa 'Jerzego'. Jego udział w II wojnie światowej rozpoczął się od obrony Warszawy, podczas której dowodził plutonem saperów. W konspiracji był członkiem Głównej Kwatery Szarych Szeregów ('Pasieka') i dowódcą jednego z patroli Związku Odwetu. Od 1942 r. organizował Grupy Szturmowe Szarych Szeregów, a jednocześnie był dowódcą Oddziału Specjalnego 'Jerzy' (OS 'Jerzy'), utworzonego przez Grupy Szturmowe Chorągwi Warszawskiej i wchodzącego w skład Oddziału Dyspozycyjnego Kedywu Komendy Głównej AK (używającego następujących kryptonimów: 'Motor 30' ,'Sztuka 90', 'Deska 81' i 'Broda 53'). Oddział Specjalny 'Jerzy', wsławiony m.in. akcją pod Arsenałem, z dniem 1 września 1943 r. został przekształcony w batalion 'Zośka' Kedywu KG AK. W Powstaniu Warszawskim batalion ten przeszedł ze swoim dowódcą szlak bojowy od Woli poprzez Starówkę do Czerniakowa, ponosząc straty przekraczające 360 żołnierzy, czyli ponad 70 procent stanu. Ryszard Białous pełnił równocześnie funkcję zastępcy dowódcy pułku AK 'Broda 53', zostając jego dowódcą po śmierci mjr. Jana Kajusa Andrzejewskiego. Po wojnie był komendantem harcerstwa męskiego w Niemczech, a po wyjeździe do Londynu - Naczelnikiem Harcerzy poza Granicami Kraju. W 1948 r. 'Jerzy' wyjechał na stałe do Argentyny.