Kulturka

Wielka historia Polski Tom 9

'Praca obejmuje dzieje Polski od 1918 do 1945 r. Są to dość oczywiste, chociaż mniej wyraźne niż w przypadku innych okresów, granice omawianej epoki. O ile nie ulega wątpliwości, że jesień roku 1918 stanowi naturalną cezurę pomiędzy historią Polaków walczących o o dzyskanie niepodległości a dziejami odrodzonego państwa polskiego, o tyle jest także faktem, że o ustalenie dokładnej daty odzyskani a niepodległości zacięte spory toczyły się tak w okresie międzywojennym, jak i po II wojnie światowej. Nie były to zresztą rozważani a tylko teoretyczne, bowiem przyjęcie za początek odrodzonej polskiej państwowości jakiegoś konkretnego wydarzenia oznaczało równocz eśnie uznanie szczególnych praw do sprawowania władzy w odbudowanym państwie właśnie tego ugrupowania politycznego, które z tym fakt em było związane. Nie było więc dziełem przypadku, że ostatecznie w okresie międzywojennym za datę taką uznano 11 listopada - dzień zakończenia I wojny światowej, który zbiegał się z powrotem Józefa Piłsudskiego do czynnego życia politycznego. Po II wojnie światow ej przyjęto, że tym przełomowym momentem był 7 listopada, kiedy to utworzono w Lublinie lewicowy rząd o ogólnopolskich aspiracjach. Ta ostatnia data była dla ówczesnych decydentów podwójnie korzystna, gdyż przypadała na ten sam dzień, co obchody kolejnych rocznic przejęcia władzy przez bolszewików w Rosji, a według oficjalniej interpretacji właśnie dzięki temu Polska powróciła na polityczną ma pę Europy...'-fragment Uwag wstępnych

• author: Czesław Brzoza