Kulturka

Świat nowożytny a kwestia żydowska

Edgar Morin (ur. 1921), francuski filozof i historyk kultury, w prezentowanej pracy podejmuje temat tożsamości żydowskiej, jej ewolucji oraz sytuacji i roli Żydów od średniowiecza do czasów najnowszych. Książka podzielona jest na trzy części. W pierwszej autor określa znaczenie słowa ?Żyd?, począwszy od epoki, kiedy było ono zdefiniowane poprzez równoczesną przynależność do państwa, narodu i religii mojżeszowej, aż po czasy diaspory i stopniowej integracji Żydów w innych wspólnotach politycznych i narodowych. Morin ukazuje relacje między judaizmem, chrystianizmem i antyjudaizmem, ich przenikanie się oraz wpływ judaizmu na rozkwit myśli i kultury europejskiej.

Druga część eseju dotyczy problemu antysemityzmu, który paradoksalnie, zdaniem Morina, był skutkiem m.in. emancypacji społecznej i politycznej Żydów. Część Tragedia ukazuje najdramatyczniejsze momenty kwestii żydowskiej: narodziny syjonizmu, szaleństwo nazizmu i Holocaust. Ostatnie rozdziały mówią o ?żydowsko-palestyńskim węźle gordyjskim?: decyzji ONZ o podziale Palestyny, powstaniu Państwa Izrael i jego roli jako państwa dominującego i okupującego.

• author: Edgar Morin