Kulturka

''Regestr Diecezjów'' Franciszka Czaykowskiego czyli Właściciele ziemscy w koronie 1783 - 1784

''Regestr Diecezjów'' powstał w związku z ankietą rozesłaną do proboszczów kilku diecezji na polecenie arcybiskupa gnieźnieńskiego Michała Poniatowskiego. Jest to wykaz miejscowości należących do poszczególnych parafii z podaniem nazwisk i ich właścicieli lub nazw instytucji - posesorów. Ponieważ rejestry podatkowe z czasów Stanisława Augusta uległy zagładzie w 1944 r. jest jedynym źródłem o charakterze masowym dostarczającym informacji o własności osad w końcu XVIII w., wyjątkowym ze względu na wiarygodność, szczegółowość i masowość. Wszechstronna przydatność badawcza czyni ''Regestr'' bardzo atrakcyjnym dla historyków zajmujących się własnością ziemską oraz innymi zagadnieniami społecznymi i gospodarczymi, geografią historyczną, biografistyką, dla językoznawców, regionalistów i badaczy przeszłości rodzin może stać się swoistym przewodnikiem po dawnych majątkach.