Kulturka

Niedokończona dyskusja Dziewiętnastowieczna polemika katolicko-prawosławna między Iwanem Gagarinem SJ i Aleksym S. Chomiako

Książka zawiera * Zbiór przekładów tekstów, składających się na polemikę między Iwanem Gagarinem i Aleksym Chomiakowem, oraz nowy przekład programowego traktatu Gagarina 'Czy Rosja będzie katolicka?' * Obszerne studium polemiki, która doprowadziła do stworzenia przez Chomiakowa 'idei sobornosti'. * Prezentację sylwetki Iwana Gagarina SJ, rosyjskiego propagatora pojednania Kościołów katolickiego i prawosławnego. * Analizę poglądów eklezjologicznych Chomiakowa z katolickiego punktu widzenia. * Przedstawienie dziewiętnastowiecznej rosyjskiej idei ekumenicznej na tle angielskiego ruchu oksfordzkiego. * Omówienie poglądów Iwana Gagarina na tle kontrrewolucyjnej myśli religijnej. Prezentowany w niniejszej książce zestaw tekstów dwóch rosyjskich adwersarzy - katolika i wyznawcy prawosławia, kapłana i świeckiego teologa - stanowi intrygujący rozdział dziejów rosyjskiej myśli religijnej. Myśli poprzedzającej i kształtującej preekumeniczne koncepcje Sołowjowa. Ale nie tylko z tego powodu jest - niestety niedokończona - dysputa między Gagarinem z Chomiakowem warta szerszego poznania. Jak się bowiem wydaje, stanowi ona wartość samą w sobie, a także ciągle zachowuje swą doniosłość zarówno ze względów historycznych (dla badaczy myśli rosyjskiej, historii ruchu ekumenicznego, historii teologii, a zwłaszcza eklezjologii), jak i bogactwa poruszonej w niej idei. (Leszek Augustyn)