Kulturka

Mity Wojny domowej Hiszpania 1936-1939

W 2006 roku przypada 70. rocznica wybuchu wojny domowej w Hiszpanii. Jedną z najważniejszych książek jej poświęconych są ''Mity wojny domowej''. Autor, historyk, były komunista, członek komunistycznej organizacji terrorystycznej, w oparciu o archiwa strony republikańskiej, oba la mity i zwykłe kłamstwa, jakimi obudowano masową pamięć o tamtych wydarzeniach. Książka obala mit szlachetnych republikanów, walcz ących o wolność i demokrację, pokazuje oblicza republikańskiego terroru, który pochłonął tysiące niewinnych ofiar, mordowanych często z tylko jednego powodu - bycia katolikiem. Książka hiszpańskiego historyka Pio Moi stała się bestsellerem w Hiszpanii - w ciągu ostatnich 4 lat doczekała się ona tam aż 36 wyd ań. Tematem książki jest jeden z najważniejszych i najbardziej kontrowersyjnych epizodów w historii XX wieku, a mianowicie wojna dom owa w Hiszpanii. Wojna ta na długie lata ukształtowała międzynarodowy etos walczącej lewicy. Powszechna wiedza o tym konflikcie poch odzi zazwyczaj nie z opracowań historyków, lecz z dzieł artystów, które mocniej oddziałują na masową świadomość. Do dzieł takich nal eży np. powieść ''Komu bije dzwon'' Ernesta Hemingwaya'', obraz ''Guernica'' Pabla Picassa czy filmy fabularne ''Ziemia i wolność'', ''Fiest a'', a ostatnio ''Labirynt fauna''. Tymczasem, jak dowodzi Pio Moa, dzieła te nie oddają prawdy o tamtym konflikcie, ale budują mit słu żebny wobec jednej ze stron konfliktu. Oparta na bogatym materiale źródłowym praca hiszpańskiego historyka obala owe funkcjonujące n adal w świadomości zbiorowej stereotypy.

• author: Pio Moa