Kulturka

Książę

W tej demonicznej sile atrakcyjności traktatu Machiavellego, nie słabnącej pomimo zmian w stosunkach politycznych i poglądach na spr awy państwowe, leży wyraźny dowód, że nie można go uważać wyłącznie za zbiór rad praktycznych, udzielanych Juliuszowi czy Wawrzyńcow i Medyceuszom. Przedstawia on nie tylko polityczne interesy jako obraz epoki, w której powstał, lecz także ma znaczenie ogólnoludzki e, niezależne od ducha czasu. Machiavelli to nie tylko polityk Odrodzenia i historyk, lecz zarazem psycholog, który poruszając zagad nienia zarówno dzisiaj, jak w XVI wieku żywotne, sięgnąć potrafił do głębi natury ludzkiej i ponurym światłem oświetlił jedną jej st ronę - egoizm, który spostrzegł we wszystkich postaciach historycznych, jako stałą ich właściwość. Liczyć się też z nią musi każda r ealna polityka. Chociaż więc Machiavelli interes państwa pojął jednostronnie, identyfikując go z interesem panującego, to jednak ma zasługę już z tej racji, że starał się rozwiązać problemy polityczne nie przez utopijne teorie, lecz w ramach tych warunków, których życie dostarcza, że przedstawił ''rzeczywistą prawdę, a nie jej wyobrażenie''. W tym leży trwała wartość jego traktatu. (z przedmowy tłumacza)

• author: Niccolo Machiavelli